Pazarlamanın Can Damarı: Pazarlama Karması 4P

Pazarlamanın fonksiyonlarından en önde gelen kavram, “pazarlama karması”dır. Bu kavramı, aşağıdaki faktörlerin tümünü kavrayan bir bileşim şeklinde tarif etmek mümkündür:
- Ürün veya hizmet,
- Fiyat ve kar yapısı,
- Ürün dağıtımında kullanılan kanallar ve yöntemler veya nihai tüketiciye hizmet sağlanması,
- Satış işlemleri ve ürünlerin tanıtımında medyanın kullanımı,
- Müşteri ve ürün hizmeti.
Bunlar şirketin içinde ortaya çıkan beş temel faaliyet alanıdır. (ürün, fiyat, yer, tanıtım ve hizmet) ve sizin tarafınızdan kontrol edilebilmeleri mümkündür. Pazarlama karması olarak bilindikleri gibi; 4P + S olarak da bilinirler. Çoğu halkla ilişkiler ve reklamcılık öğrencisi de pazarlama derslerinin olmazsa olmazı olan bu kavrama aşinadır. (4p olarak bilinir ve İngilizce tanımları şöyledir; product, price, place, promotion and service).

Sağlam bir pazarlama karması başarılı pazarlama için esastır. Herhangi bir pazarda bu beş unsurun bileşimini değiştirerek öncelik vermek istediğiniz unsuru elbette vurgulayabilirsiniz zaten böylelikle ayırt edilebilmeniz kolaylaşacaktır. Pazarlama karmasında dikkate alınması gereken husus, malzemelerin her birinden ne kadar kullanacağınız ya da her birine ne kadar kaynak ayıracağınız değil, bu beş ana unsurun tümüne birleşik olarak verdiğiniz önemin derecesidir.
Pazarlama karması kavramı, uygulama ile teoriyi birleştirir. Promosyona harcanacak paranın miktarını yüksek tutarak promosyon faktörüne öncelik verebilirsiniz. Yüksek veya düşük bir kar koyarak bir noktaya kadar fiyat faktörünü öne çıkarabilirsiniz ve buna ayrıca bir kaynak ayırmanız da gerekmez. Ancak ürün, yer veya hizmeti, kaynak sağlayarak ön plana çıkarmak kolay değildir.
Örneğin Trabzon’daki küçük bir firma, fındık tüketicileri için, o yörenin en verimli fındıklarından yapılmış fındıkları üreticiden toplayarak hasır bir sepette sergileyerek dükkanından pazarlamaya karar versin. Bu noktada pazarlama karmasındaki o beş elemanın aynı önemi taşımayacağı ortadadır. Çünkü bu noktada en önemli şey kuvvetle muhtemeldir ki promosyon olacaktır. Çünkü fındık yörede en çok üretilen ve tüketilen ürünlerden biri olup, dükkanın özelinde reklamı yapılmadan satılması zor olacaktır. (Neden ben o dükkandan alayım ki?) Pazarlama karmasında promosyonu fındığın kalitesi olarak “ürün”, sırasıyla dağıtım ve fiyat takip edecektir.
Bir diğer örnekten hareket etmem gerekirse, endüstride kullanılmak üzere 20 farklı kimyasal bileşim geliştirmiş olan bir biyokimyacı için farklı bir pazarlama karması gereklidir: Burada ürün ve hizmet, başarı için can alıcı bir önem taşıyacaktır. Daha sonra dağıtım önemlidir, fiyat ve tanıtım ise daha az önem taşıyacaktır. Çünkü kimyasal ürünlerin tanıtımı sektörde çok sık rastlanan bir şey olmadığı gibi kimyasal ürünlerin fiyatı endüstri için çok problem teşkil etmeyecektir. Zira fiyatı müşteriye ya da firmaya yansıtabilecektir.
Toplam pazarlama karmasını %100 kabul edelim. Pazarlama karmasının beş elemanı da eşit derecede önemli kabul ediliyorsa, her biri toplam pazarlama içinde %20 önem taşır. Ürünün kendisi; fiyat, dağıtım, promosyon ve hizmet kadar önemlidir.

Bu kesin bir teknik değildir. Beş elemanın belli bir pazara uyan tek bir karması yoktur. Ürününüzü, diyelim ki fiyatı %80 vurgulayan bir pazarlama karması ile de pazarlayabilirsiniz. Bir rakip ise aynı ürünü, promosyonu %80 ön plana alarak da pazarlayabilir. Her ikiniz de pazarda aynı şekilde başarıya ulaşabilirsiniz. Siz fiyattan kazanırken rakibinizin satışını artıran faktör, promosyon olacaktır.
Bir kadın model, serbest çalışan bir Youtuber içerik üreticisi, bir ev kadını, bir bahçıvan ve küçük bir mali müşavirlik firması için pazarlama karmaları düşünürsek hepsinde ortak olarak ürün ve hizmet öne çıkacak; ancak fiyat, promosyon ve dağıtım her ürünün özelliklerine göre farklılıklar gösterecektir.
Pazarlamanın 4P’si olarak bilinen pazarlama karması her işletme ve marka için son derece önemlidir. Kurumsal olarak da ele aldığımızda pazarlama, her şeyi kavrayan bir doktrin görevi görür. Sadece şirketleri kapsamaz. Kar amacı güden firmalar kadar, dini kurumlardan emniyet kuvvetlerine, hastanelerden hayır kurumlarına kadar çok geniş bir alanı kapsar. Maalesef genel algı, pazarlamanın sadece ticari faaliyette bulunan işletmelerin başvuracağı bir unsur olarak kabul görmesidir.
Kaynak: reklamgen.com